In de podcast mediation in strafzaken vertelt Tineke Otter wat dit betekent. Tineke Otter heeft een eigen praktijk, genaamd in-z. Ze is coach, trainer en organisatieadviseur (geweest) bij maatschappelijke organisaties.
Mediation in strafzaken, wat is dat?
Stel je bent aan het fietsen en er is een auto die tegen je aanrijdt. Je raakt gewond, je fiets is kapot en je kunt niet slapen vanwege het ongeluk. Gelukkig waren er omstanders die gezien hebben wat er is gebeurd. De politie heeft de veroorzaker van het ongeluk opgepakt. Jij wil graag jouw fiets vergoed krijgen en psychische hulp. Ook wil je een vergoeding voor het ziekenhuis. Je bent daar geweest om de wond op je hoofd te laten hechten. Het is een moeilijke situatie voor je. Er is sprake van een strafbaar feit. Deze komt voor bij de rechtbank. De officier van justitie stelt jou mediation voor. Dat betekent dat je als slachtoffer een gesprek krijgt met de verdachte. Het is heel vaak beter om zelf een oplossing te zoeken met de verdachte dan een rechter een uitspraak te laten doen. Het OM nodigt een mediator uit om het gesprek te leiden. De mediator bemiddelt het gesprek tussen jou, het slachtoffer, en de veroorzaker van het ongeluk, de verdachte. Tijdens het gesprek gaan jullie bespreken wat er is gebeurd en vooral wat jij nodig hebt om verder te kunnen met jouw leven en het ongeluk een plekje te geven.
Wanneer pas je mediation in strafzaken toe?
Zoals het woord al zegt wordt mediation in strafzaken ingevlogen als er sprake is van een strafzaak. Het kan gaan om een bedreiging, een diefstal, een verkeersongeval, een ernstig geweldsdelict. Op alle niveaus van strafzaken kan mediation ingeroepen worden.
Hoe werkt het?
Een mediator in mediation in strafzaken staat ingeschreven bij een mediationbureau van een rechtbank of een gerechtshof. De officier van justitie van het openbaar ministerie of de strafrechter kan de hulp inroepen van een mediator. Dit gebeurt voordat de officier van justitie een definitieve beslissing neemt in de zaak. De uitslag van de mediation neemt de officier van justitie namelijk mee in zijn eindbeslissing. Jij wordt als tolk ook opgeroepen.
Kan een andere partij mediation aanvragen?
De beslissing voor de mediation komt van de officier van justitie of van de rechter. Het kan wel zijn dat de advocaat of een reclasseringsmedewerker een aanvraag doet voor mediation. Ook de ouders of verzorgers van minderjarige verdachten of slachtoffers mogen ook om mediation vragen. Het mediationbureau legt dan de vraag voor aan de officier van justitie of de strafrechter. Die beslist er vervolgens over.
Wat is het doel van het mediation gesprek?
Het slachtoffer en de verdachte spreken onder begeleiding van de mediator over de volgende onderwerpen:
- het strafbare feit en de aanleiding ervan;
- de emoties die je hebt als slachtoffer of de nabestaanden;
- de verdachte krijgt de mogelijkheid zijn excuses aan te bieden aan het slachtoffer;
- verdachte en slachtoffer maken afspraken om herhaling te voorkomen, indien ze elkaar al kenden;
- vergoeding voor de materiële en/of lichamelijke schade (verwonding of overlijden)[1].
Wat is de rol van de tolk?
In een mediationsetting kan de tolk voor een partij dan wel voor twee partijen moeten tolken. Het is natuurlijk afhankelijk van de casus. Mochten zowel het slachtoffer als de dader eenzelfde niet Nederlandse taal spreken, dan tolkt de tolk voor beide partijen. Het kan voorkomen dat er twee anderstaligen zijn die een andere taal spreken. In dat geval heb je twee tolken nodig. Maar in de meeste gevallen is of de verdachte of het slachtoffer de anderstalige. Dan is een tolk voldoende. De tolk tolkt alles wat er besproken wordt tijdens de mediation.
Wat zijn de tolkvormen?
In mediation in strafzaken tolk ik consecutief. Het is voor partijen een lastige setting. Verdachte en slachtoffer worden met elkaar geconfronteerd. Vaak spelen emoties als boosheid en verdriet, een belangrijke rol. Het consecutief tolken geeft ruimte aan deze emoties en aan stiltes die soms nodig zijn.
Als je in mediation tolkt, tolk je dan alleen in mediation voor strafzaken?
Nee, zeker niet. Een andere vorm van mediation waar je gevraagd kunt worden als tolk is bij Crossborder mediation. Bij deze vorm van mediation gaat het echtparen die uit elkaar gaan, kinderontvoeringen en toestemming voor vertrek. Het woord crossborder betekent dat de ouders van de kinderen in verschillende landen wonen of willen wonen en uit verschillende landen afkomstig zijn. Tijdens de mediation maken ouders afspraken over de verblijfplaats van het kind en de zorg en omgangsregeling. Het belang van het kind staat voorop alsook de positieve relatie met beide ouders en de andere familieleden. Bij mediation in crossborders zijn er altijd twee mediators aanwezig.
Je tolkt voor alle partijen. Deze tolkdiensten vinden regelmatig plaats met videotolken. De partijen zitten immers vaak in verschillende landen[2].
Een andere veelgebruikte mediation vorm is arbeidsmediation. In dat geval gaat het meestal om een werkgever en een werknemer. De tolk tolkt dan meestal voor de anderstalige medewerker. De werkgever of het bureau/ de intermediair dat/ die de tolk heeft ingeschakeld, betaalt de tolk.
Wie betaalt de tolk bij mediation in strafzaken?
Het openbaar ministerie roept de tolk op via het mediationbureau. Dit betekent dat het OM de tolk betaalt. Via een registratiesysteem ontvangt de tolk een tolkenbriefje dat na de afloop van de dienst wordt afgetekend. Vervolgens wordt dit verwerkt in de administratie. De huidige tarieven voor het openbaar ministerie bedragen € 55 per uur. Ook mag je het aantal kilometers declareren à 1,54 € per kilometer enkele reis. Ik voeg hierbij de link van een declaratieformulier van het OM toe. https://www.rechtspraak.nl/SiteCollectionDocuments/Declaratieformulier-tolken-en-vertalers.pdf
Tips
Wil je ook tolk worden in mediation in strafzaken? Volg dan een gedegen opleiding over tolken in strafzaken bij een van de opleidingsinstituten. Het is belangrijk dat je het juridisch systeem kent in Nederland om de tolkdienst zo goed mogelijk uit te kunnen voeren.
Meer info?
Wil je meer weten over het tolken voor mediation in strafzaken? Zoek je hulp bij het leren tolken voor mediation in strafzaken? Wil je weten of je geschikt bent om te tolken voor mediation in strafzaken? Heb je vragen naar aanleiding van de podcast Tolken in mediation voor strafzaken? Mail: itsyoucoaching@ziggo.nl, bel of stuur een whatsappbericht: 06-18165524. Ik help je graag verder. Ik heb zelf de opleiding tot mediator gedaan. Dus ook vakinhoudelijk kan ik je helpen.
Heel veel succes!
Simone van de Wijdeven © september 2023
[1] Bron mediation in strafzaken: https://www.rechtspraak.nl/Onderwerpen/mediation/mediation-in-strafzaken
[2] Bron: mediation Crossborder https://kinderontvoering.org/het-mediation-bureau/crossborder-mediation/wat-is-crossborder-mediation/
